E-stoffen slecht? Deze vraag krijgen we regelmatig. We kennen ze allemaal, maar wat zijn nou precies E-stoffen en zijn ze allemaal per definitie slecht voor je? Welke kun je best eten en welke kun je beter vermijden? Ik ging op onderzoek uit.
Wat zijn E-stoffen?
E-stoffen zijn hulstoffen die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd om het langer houdbaar te maken, of om smaak, geur of kleur toe te voegen. Ook worden hulpstoffen gebruikt om de structuur te behouden, of om het extra te laten glanzen. Kort gezegd worden E-stoffen toegevoegd om ons eten langer houdbaar, mooier en lekkerder te maken. De E-stoffen zijn door de Europese Unie als additief toegestaan. De E-stoffen worden op dieren getest, er wordt gekeken wat de laagste dosis is waarbij schadelijke effecten optreden. Van die dosis wordt dan 1 honderdste deel als veilige dagelijkse hoeveelheid voor mensen aanbevolen. Ik vraag me af, hoe je kunt bijhouden hoeveel van deze stoffen je binnenkrijgt, want op geen enkele ingrediëntenlijst wordt aangegeven hoeveel er van een bepaalde stof in zit.
Tegenwoordig is er behoorlijk wat discussie over deze E-stoffen. Als reactie daarop zijn fabrikanten de benaming E-nummers gaan vermijden. De E-nummers hebben namelijk ook gewone namen. Vaak zie je op een verpakking staan: “zonder toegevoegde E-nummers!”, maar bekijk je dan de ingrediënten, dan zie je dat er wel degelijk hulpstoffen zijn toegevoegd, maar dat de andere naam wordt vermeld.
Hoe komen de E-stoffen aan hun nummer?
De E-nummers zijn ingedeeld op basis van hun functie:
100: kleurstoffen
200: voedingszuren en conserveermiddelen
300: anti-oxidanten en voedingszuren
400: Emulgatoren, stabilisatoren, verdikkings- en geleermiddelen
500: Zuurteregelaars, antiklontermiddelen en rijsmiddelen
600: smaakversterkers
900: glansmiddelen, anti-schuimmiddelen, meelverbeteraars, verpakkingsgassen en zoetstoffen.
1400: gemodificeerde zetmelen
1500: kunstmatige smaakstoffen en oplosmiddelen voor aroma’s.
Wanneer zijn E-stoffen schadelijk?
Deze stoffen zijn door de EU goedgekeurd, maar toch ben ik voorstander van het zo weinig mogelijk gebruiken van E-stoffen. Het kan dan wel bewezen zijn dat deze stoffen in een bepaalde hoeveelheid niet schadelijk zijn, maar je kunt niet bijhouden hoeveel je er van binnenkrijgt. En waarom zou je aan natuurlijke voedingsmiddelen allemaal kunstmatige dingen gaan toevoegen waardoor het lekkerder smaakt, of een mooiere kleur heeft?
Als je even op internet rondstruint vind je een heleboel nadelige effecten die deze E-stoffen kunnen veroorzaken. Zo kunnen ze hoofdpijn en hyperactiviteit veroorzaken, maar ook slapeloosheid, astma, eczeem, neusverkoudheid en maag- en darmstoornissen. Ook lees ik dat bepaalde E-stoffen die met elkaar worden gecombineerd een nadelig effect hebben. Je eet natuurlijk een aantal keer per dag, dus die combinaties heb je zo gemaakt, zonder dat je het weet.
Uit onderzoek blijkt dat vooral in de 200 groep een aantal additieven voorkomen waar mensen negatief op reageren.
Het aantal E-stoffen is zo enorm groot, dat ik ze onmogelijk allemaal kan behandelen. Daarom wil ik de 2 allerslechtste E-stoffen kort uitlichten:
E951, Aspartaam
Aspartaam is een vervanger voor suiker (E951, maar dit wordt meestal niet op de ingrediëntenlijst vermeld)is heel slecht voor de gezondheid. Een citaat uit de E-stoffen app waar ik zometeen op terugkom: “Aspartaam is een waar vergif. Het is een neurotoxisch product dat meer dan 92 ziekteverschijnselen kan veroorzaken. Dit additief had nooit toegestaan mogen worden.” Ai, daar gaat mijn cola light… Aspartaam tast het zenuwstelsel aan en is kankerverwekkend. Waarom is dit ooit toegestaan, en zit het in nagenoeg alle light producten?? De 92 ziekteverschijnselen worden bij de omschrijving in de E-stoffen app vermeld. Ga ze eens lezen en je wilt nooit meer iets met aspartaam. Ik moet eerlijk toegeven dat ik echt ben geschrokken van alles wat ik lees over aspartaam. We vergiftigen onszelf langzaam. Maar toch zit het in ontzettend veel producten. Hieronder een stukje van de verschijnselen die E951 kan veroorzaken. Vind jij die light producten nu nog steeds zo’n verantwoorde keus?
E621, Gistextract
Gistextract, Ve-Tsin mononatriumglutamaat, glutamaat, glutamaatzuur, plantaardige gehydrogeneerde olien en vetten, gehydrogeneerde eiwitten, gelatine, calcium- of natriumcaseïnaat, toegevoegde gist, monokaliumglutamaat en sommige maïsoliën. Dit zijn allemaal namen voor E621. Omdat deze stof zo schadelijk is, doen fabrikanten hun best de naam te vermommen op de verpakking. Zo worden de volgende namen ook gebruikt: moutextract, moutaroma, natuurlijke aroma’s, specerijenextracten, eiwitten uit tarwe, overige kruiden en specerijen, gefermenteerd of verrijkt met eiwitten, citruszuur, maïssiroop, karamelaroma. En deze lijst is zelfs nog langer Dus wil je deze E-stof vermijden, dan doe je er verstandig aan de ingrediënten even op te zoeken. Maar je kunt er vanuit gaan dat deze stof in alles zit wat in een pakje, zakje of potje komt. Alle poedertjes waarmee je sausjes maakt, alle sauzen, soepen, zoutjes, borrelnootje en ga zo maar door.
E621 is een stof die aanzet tot meer eten. Het is een smaakversterker die ervoor zorgt dat je meer wilt eten. Mocht je je ooit hebben afgevraagd hoe het toch komt dat die zak chips leeg moet, dat komt dus door die E621. Naturelchips bevat deze stof meestal niet. Doordat je zin krijgt om steeds meer te eten, kan E621 overgewicht veroorzaken. E621 kan zorgen voor migraine, hartkloppingen, opgezwollen ledematen en lippen. Zelf heb ik ervaren dat ik heel veel last krijg van buikpijn door E621. Het lastige is dat deze stof moeilijk te vermijden is. Het zit namelijk in nagenoeg alle kant-en-klaar producten. Ik nam wel eens een kopje bouillon, om vervolgens steevast buikpijn te hebben. Toen ik er achter kwam dat ook in bouillonpoeder E621 zit ben ik gestopt met het 4-uur soepje en mijn buikpijn en opgezette buik werden meteen minder.
Ondanks er zo veel mensen last hebben van verschillende klachten, waarschijnlijk veroorzaakt door E621, blijft grootschalig onderzoek uit. Dit omdat de levensmiddelenindustrie enorm veel omzet mis zou lopen als men geen producten meer zou kopen met dit additief. Wetenschappelijk onderzoek is afhankelijk van sponsoring uit het bedrijfsleven, en daar wil men niet de eigen ruiten ingooien.
Zijn er ook goede E-stoffen?
Er zijn E-stoffen die helemaal natuurlijk zijn en dus absoluut niet slecht zijn. Vaak zijn dit kleurstoffen die uit natuurlijke producten worden gehaald. Zo is E162 bietjesrood, en E160 het rood uit tomaten. Niks mis mee dus. Wanneer je de E-stoffen app gebruikt, zie je dat er toch ook een heel aantal groene nummers tussen staan. Dat zijn de E-stoffen die niet schadelijk voor ons zijn. Zuurstof heeft ook een E-nummer: E948, zeker niet vermijden dus! Rijst heeft van zichzelf een waslaagje op de korrel. Dat natuurlijke waslaagje wordt gebruikt voor snoep en kauwgom en heeft nummer E908, ook niks mis mee.
Hoe ga ik er mee om?
Omdat er zoveel informatie te vinden is over E-stoffen en zoveel verschillende meningen, vind ik het heel lastig om een objectieve mening te vormen. Ik ben geen deskundige, dus ik moet maar geloven wat ik lees en wat ik zelf ervaar als ik bepaalde stoffen eet of drink. Zo zijn er ook een aantal E-nummers die voorheen als veilig werden gezien, maar inmiddels zijn verboden. Ook zijn er E-nummers die in sommige landen zijn toegestaan, maar in andere landen weer niet. Dat kan toch niet gezond zijn? Uiteraard beweren de producenten van de voedingsmiddelen waar deze stoffen in zitten, dat ze volstrekt onschadelijk zijn in kleine hoeveelheden. Maar ik ben van mening dat je ze toch maar beter kunt vermijden. Het zijn gevaarlijke stoffen.
Waar ik zelf veel gebruik van maak, ik heb hem eerder al een paar keer vermeld, is de E-stoffen app. Je installeert hem op je telefoon en hij wordt je beste vriend tijdens het boodschappen doen. Je kunt zoeken op nummer, maar ook op naam. Dat is handig nu steeds meer fabrikanten het E-nummer niet meer vermelden, maar de “normale” naam op de verpakking zetten. Je kijkt op de ingrediëntenlijst, en alles wat je niet herkent als natuurlijk product, zoek je op. De app geeft aan of een additief rood (vermijden!!), oranje (oppassen) of groen (veilig) is.
Wij proberen thuis de E-stoffen zoveel mogelijk te vermijden. Maar ik ga niet zo ver dat ik het volledig achterwege laat. Dat is in de praktijk echt te moeilijk. Want ook biologische producten bevatten E-stoffen. Als je alle E-stoffen wilt vermijden, zou je echt alles zelf moeten maken. Dan kun je geen kruidenmengsel kopen, maar zul je het zelf moeten maken.
Ondanks dat ik weet dat aspartaam echt heel slecht is, is cola light toch een van mijn guilty pleasures. Ik drink het zeker niet dagelijks, maar als we uit eten gaan neem ik wel altijd een glaasje. Ook kan ik niet altijd E621 vermijden. Het zit gewoon in zoveel producten. Ik koop mijn bouillonblokjes bij de natuurvoedingswinkel, maar ook daar zit het in, vermomd onder een andere naam. Ik probeer deze producten wel zo weinig mogelijk te gebruiken. Als we pasta met tomatensaus eten, maken we die zelf met verse tomaten, paprika, olijfolie en knoflook bijvoorbeeld. Gezond, en nog lekkerder ook.
Mijn conclusie is, probeer er niet te hysterisch over te zijn, want 100% vermijden is echt een te grote opgave. Maar voorzichtig zijn met bepaalde E-stoffen lijkt me geen slecht idee. Weet wat je eet, en controleer de ingrediënten voordat je iets koopt of gaat eten. Als je dan die rode kleur en alarmerende woorden ziet, bedenk je je de volgende keer wel als je dat product weer wil kopen. Ook kan het nooit kwaad om te proberen wat het met je doet om eens een week of 2 de bovengenoemde E stoffen te vermijden. Er zijn ook kookboeken op de markt over koken zonder E-stoffen (bijvoorbeeld Koken Zonder E-nummers van Dinneke van den Dikkenberg), waaruit je inspiratie kunt opdoen.
Hoe denk jij over E-nummers? Ben je er mee bezig en vermijd je ze?
