Een beetje stress is oké, maar wanneer heb je te maken met ongezonde stress? Inmiddels is het bij iedereen wel bekend dat voeding, training en rust veel invloed hebben op je lichamelijke progressie. Wat vaak wordt vergeten is dat stress een zeer belangrijk punt is. Het beïnvloedt je sportprestaties, of je dit nu wilt of niet. Stress is een combinatie van druk en psychische spanning. Erg aannemelijk dat dit je dus fysiek kan belemmeren. In mijn progressie is stress een grote factor, terwijl ik niet bewust door had stress te ervaren. Daarom ging ik op onderzoek uit wat ongezonde stress met je lichaam doet.

Stress is een combinatie van druk en psychische spanning

Wat is stress en wanneer heb je te maken met ongezonde stress?

Stress is een complex begrip dat geen vaste definitie kent. Zo maakt het lichaam onderscheid in een acute vorm en een chronische vorm.

Acute stress

Tijdens je training ervaart je lichaam continu acute stressprikkels: het lichaam ziet het bewegen van gewicht tegen weerstand als een inbreuk op de integriteit van spier, pees, bot etc. Hierdoor ontstaan processen in het lichaam die ervoor zorgen dat het lichaam deze inbreuk kan opvangen. Na de acute stressprikkel herstelt het lichaam normaliter door in de anabole fase (rustfase / opbouw van weefsel) te komen. Regelmatige vormen van acute stress helpt het lichaam om zich aan te passen na een specifieke stressprikkel, waardoor weefsel zoals bot, spier, pees etc. versterkt en op lange termijn voor progressie zorgt. Dit maakt dat je omhoog gaat in kracht- en spiermassa na enkele weken van trainen. De acute stress vorm zal dus geen nadelige gevolgen hebben voor je lichamelijke progressie.

Chronische stress is ongezonde stress

Op het moment dat acute stress aanhoudt – door werk, een traumatische gebeurtenis, belangrijke tentamens of welke invloeden dan ook – spreken we van chronische stress. Het lichaam is niet meer in staat om te herstellen van de stressprikkel en blijft vastzitten in de katabole fase. Het lichaam blijft ingesteld op een ‘vecht- of vluchtreactie’ waardoor het lichaam continu op scherp staat. Op dit moment vindt er weinig tot geen herstel meer plaats. Sterker nog: er vindt afbraak plaats. Klachten die ontstaan zijn: hoofd-, nek-, en rugklachten; stijfheid; hyperventilatie; slapeloosheid; koude handen en voeten; wazig zien, dubbel zien; hoge bloeddruk, hartklachten; maag- en darmklachten; duizeligheid; verminderde weerstand. Je kunt je voorstellen dat dit proces een behoorlijke impact heeft op je progressie.

Op het moment dat acute stress aanhoudt, spreken we van chronische stress. Ongezonde stress dus!

Tips om stress te bestrijden

Stress kun je vaak niet binnen no time oplossen. Wel geef ik je wat tips om met ongezonde stress om te gaan.

• Ga stressvolle situaties uit de weg indien mogelijk. Probeer niet alles op 1 dag in te plannen, maar verdeel het over de week of meerdere weken. Je bent jezelf niet verplicht om non stop bezig te zijn. Ook rust is heel belangrijk.
• Ga mediteren. Kom je moeilijk in slaap doordat je nog te druk bent in je hoofd? Concentreer je eens een tijdje op je ademhaling, je zult merken dat je rustiger wordt en relaxter in slaap valt. Geloof me, dit werkt echt. Misschien niet de eerste keer, maar de aanhouder wint!
• Verminder het aantal stressprikkels met name in de avond / kort voor het slapen gaan. Probeer niet én tv te kijken, én op je telefoon social media te checken én ook nog wat blogs op je laptop te lezen. Beperk jezelf tot 1 apparaat en spreek een tijdstip af met jezelf of met je partner wanneer je bijv. de telefoons weg legt en kijk nog even rustig tv zonder extra afleidende factoren.
• Zoek een hobby, probeer jezelf bijv. niet alleen op je werk en sport (inclusief voeding) te richten maar ga hier iets heel anders naast doen, zodat je je hoofd leeg kunt maken en op iets anders kunt focussen.
• Blijf niet hangen in fouten, frustraties en ergernissen; negatieve factoren stimuleren de stress. Probeer het probleem op te lossen en vervolgens naast je neer te leggen. Om er non stop mee rond te lopen, daar heb je echt alleen jezelf mee.
• Slaap voldoende; slaap doet een mens goed. Op het moment dat je in een diepe slaap komt kan het lichaam aanzienlijk beter herstellen.
• Blijf georganiseerd; een goede planning kan er voor zorgen dat je veel minder stress hebt.
• Sport! Bewegen is één van de meest geïndiceerde oplossingen betreffende stressvermindering. Is dat even fijn! Grote kans dat je toch al sportief bezig bent, vooral blijven doen dus!

Welke stress factor heeft invloed op mij?

Faalangst is bij mij denk ik een van de grootste belemmeringsfactoren (geweest) in mijn progressie. Uit divers onderzoek (bijvoorbeeld van Don Vandewalle) blijkt dat presteren vraagt om een focus op leren en progressie. Teveel focus op de prestatie zelf, creëert faalangst en zorgt ervoor dat je uiteindelijk minder gaat presteren. Ik was (en ben dit nog steeds wel) zo gefocust op het veranderen van mijn lichaam, dat dit juist tegen mij begon te werken. Ik merk nu dat ik beter met mijn sport en voeding leer omgaan en de ongezonde stress blijkbaar minder is, wat positief werkt voor mijn progressie. Herken jij dit ook? Op welke manier ga jij met stress om?

Liefs,
Laura

Bron: Diofit & Kessels-Smit

Wil jij van je stress afkomen? Misschien is deze meditatie challenge iets voor jou.